Παρά το γεγονός ότι οι επιστήμονες κρούουν συχνά καμπανάκια κινδύνου για τις επιπλοκές στην υγεία που προκαλεί η παχυσαρκία, επιδημιολογικές έρευνες δείχνουν ότι 7 στους δέκα Έλληνες και 5 στις 10 Ελληνίδες έχουν περισσότερα κιλά από το φυσιολογικό. Το 2012 δε η Ελλάδα πήρε στην Ευρώπη την πρωτιά στην παχυσαρκία ενηλικών και την δεύτερη θέση στη παιδική παχυσαρκία μετά την Ιταλία. Τα δεδομένα αυτά μαρτυρούν σαφώς την ύπαρξη διατροφικών διαταραχών σε πάρα πολλούς ανθρώπους αλλά και την επικινδυνότητα του φαινομένου καθώς η παχυσαρκία είναι μία από τις κύριες αιτίες θανάτων .
Σίγουρα οι γενετικοί παράγοντες , η καθιστική ζωή, η κακή διατροφή αλλά και παθήσεις όπως σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, θυρεοειδής αλλά και οστεοαρθρίτιδα μπορούν να οδηγήσουν στην αύξηση βάρους και στην παχυσαρκία, όμως πρέπει να γνωρίζετε ότι μεγάλη ευθύνη για την έξαρση του φαινομένου έχουν και οι ψυχολογικοί παράγοντες.
Έχετε αναρωτηθεί πόσες από τις φορές που τρώτε ,αναζητάτε λιχουδιές ή λιπαρό φαγητό ,όπως πίτσες και σουβλάκια, πεινάτε πραγματικά ή απλά θέλετε να καλύψετε την μοναξιά ,την στεναχώρια, τον φόβο ή τον θυμό σας; Δυστυχώς πάρα πολλοί άνθρωποι στρέφονται στο φαγητό ως μέσο αποφυγής δυσάρεστων συναισθημάτων και ως τρόπο αλλαγής της κακής διάθεσης .
Η προσπάθεια αποφυγής των κακών συναισθημάτων μέσω του φαγητού και τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας με σκοπό την ευχαρίστηση ονομάζεται Συναισθηματική Υπερφαγία και ταλαιπωρεί πολλούς ανθρώπους. Μπορεί όμως η τροφή να γίνει τρόπος αντιμετώπισης των κακών συναισθημάτων, μπορεί πράγματι να μας προσφέρει ανακούφιση;
Όταν μιλάμε για τροφή στις περιπτώσεις της συναισθηματικής υπερφαγίας δεν εννοούμε σίγουρα το υγιεινό φαγητό αλλά το φαγητό που είναι πλούσιο σε σάκχαρα και λιπαρά και αυτό γιατί αυτές οι τροφές επιβραδύνουν την δραστηριότητα του θυρεοειδούς αδένα που ευθύνεται για την έκκριση των ορμονών της ευχαρίστησης ,όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη με αποτέλεσμα να δημιουργείται όντως ευχαρίστηση και ανακούφιση. Για πόση ώρα όμως; Αυτή η ευχαρίστηση κρατά πολύ λίγο ενώ επιπλέον εθίζει τον εγκέφαλο, δηλαδή του μαθαίνει ότι μπορεί να καταπολεμήσει το άγχος και την στεναχώρια μ αυτό τον τρόπο. Έναν τρόπο όμως που λειτουργεί εθιστικά με αποτέλεσμα τα άτομα εκείνα που πάσχουν από συναισθηματική υπερφαγία να διαμορφώνουν αυτή τη λάθος και καταστροφική για το σώμα και την υγεία συμπεριφορά.
Δημιουργείται μ αυτό τον τρόπο ένας φαύλος κύκλος αφού τα άτομα αυτά αναζητούν την τροφή για να διώξουν την λύπη τους, όμως η λύπη επανέρχεται γρήγορα όταν έρχονται αντιμέτωποι με τις συνέπειες των υπερφαγικών επεισοδίων. Η σχέση της υπερφαγίας με την κατάθλιψη κάνει κύκλο λοιπόν, αφού τρώνε φαγητό για να ξεφύγουν από την θλίψη και την κατάθλιψη και στη συνέχεια πέφτουν και πάλι σε κατάθλιψη βλέποντας το κακό που κάνουν στον εαυτό τους.
Αν παρατηρείς στον εαυτό σου τις παρακάτω συμπεριφορές τότε μπορεί να πάσχεις από Συναισθηματική Υπερφαγία
- Αναζητάς φαγητό ακόμη και όταν δεν πεινάς .
- Όταν βρίσκεσαι σε περιόδους έντονου άγχους τρως περισσότερο
- Όταν νιώθεις μοναξιά στρέφεσαι στο φαγητό
- Επιβραβεύεις τον εαυτό σου με λιπαρό φαγητό και με γλυκά
- Συνεχίζεις να τρως ακόμη και όταν έχεις χορτάσει
- Βλέπεις το φαγητό ως διέξοδο από την μοναξιά , την θλίψη και τις κακές σκέψεις.
Σίγουρα το φαγητό προσφέρει απόλαυση, ευχαρίστηση και πληρότητα, όταν όμως γίνεται το μέσο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων μας, η αγκαλιά που μας λείπει, η παρέα που θα θέλαμε και η ευχαρίστηση που δεν μπορούμε να αντλήσουμε από αλλού, τότε σίγουρα πρόκειται για μια καταστροφική σχέση και έναν κύκλο που πρέπει να διαρρηχθεί άμεσα.
Γράφει η Κατερίνα Ζαγοραίου